Mentoring to proces rozwoju, w którym doświadczona osoba – mentor/mentorka – dzieli się wiedzą, doświadczeniem i wskazówkami z osobą uczącą się, czyli mentee. Celem mentoringu jest wspieranie osobistego i zawodowego rozwoju mentee poprzez nawiązywanie długoterminowej relacji opartej na zaufaniu. Mentoring może pomóc w rozwoju kariery, zdobyciu nowych umiejętności czy budowaniu pewności siebie. W tym artykule wyjaśniamy, na czym polega skuteczny mentoring oraz jak świadomie korzystać z tego rodzaju wsparcia.

1. Czym jest mentoring?

Mentoring to nieformalny lub formalny proces, w którym mentor/mentorka dzieli się swoimi doświadczeniami, wskazówkami i wiedzą, aby wspierać rozwój mentee. Mentoring może obejmować różne aspekty – od pomocy w rozwijaniu umiejętności technicznych, po doradztwo w kwestiach związanych z karierą czy rozwojem osobistym.

Mentorzy są często osobami z dużym doświadczeniem w określonej dziedzinie, a ich rolą jest nie tylko przekazywanie wiedzy, ale także motywowanie, inspirowanie oraz wspieranie mentee w pokonywaniu wyzwań. W przeciwieństwie do coachingu, który skupia się na wyznaczaniu celów i ich realizacji, mentoring opiera się na dłuższej relacji i szerszym wsparciu mentalnym i/lub technicznym.

2. Dlaczego mentoring jest ważny?

Mentoring jest niezwykle wartościowy zarówno dla mentee, jak i mentorów. Z danych zebranych przez Association for Talent Development wynika, że 75% profesjonalistów uważa, że mentoring ma kluczowy wpływ na rozwój kariery. Według badań przeprowadzonych przez firmę Sun Microsystems, mentee, którzy uczestniczyli w programie mentoringowym, byli sześciokrotnie bardziej skłonni do awansu w swojej organizacji niż osoby, które nie korzystały z tego typu wsparcia.

Z korzyści mentoringu korzystają również mentorzy. Praca z mentee pomaga im w refleksji nad własnym doświadczeniem, rozwijaniu umiejętności przywódczych oraz budowaniu sieci kontaktów. Mentorzy, którzy dzielą się swoją wiedzą, często zyskują nowe spojrzenie na problemy zawodowe oraz rozwijają zdolności komunikacyjne. Codzienność zawodowa mentorów toczy się wśród doświadczonych jednostek, a spotkania ze świeżym, bardziej juniorskim spojrzeniem mentee, na powrót pokazują mentorce odmienny od jej codzienności świat. Często między mentorką a mentee jest różnica wieku, która uczy dialogu międzypokoleniowego. Przy założeniu pracy w mieszanych wiekowo i kulturowo zespołach, mentoring dodatkowo wzmacnia pozycję obu stron tej relacji.

3. Jak wybrać odpowiedniego mentora/mentorkę?

Aby relacja mentoringowa była efektywna, kluczowe jest odpowiednie dopasowanie mentora/mentorki do mentee. Wybór odpowiedniego mentora może zadecydować o sukcesie mentoringu. Oto kilka kroków, które warto wziąć pod uwagę:

  • Zastanów się nad swoimi celami – Przed rozpoczęciem procesu mentoringowego, warto zastanowić się, w jakim kierunku chcesz się rozwijać. Czy potrzebujesz wsparcia w konkretnej dziedzinie (np. programowanie, zarządzanie projektami), czy raczej szukasz ogólnych wskazówek dotyczących kariery?
  • Szukaj osoby z doświadczeniem – Idealnym mentorem jest osoba, która przeszła podobną ścieżkę zawodową i może podzielić się cennymi radami. Mentor/mentorka nie musi pracować w tej samej branży, ale powinna rozumieć wyzwania, przed którymi stoisz.
  • Zwróć uwagę na komunikację i zaufanie – Skuteczny mentoring opiera się na zaufaniu. Warto wybrać osobę, z którą łatwo nawiązujesz kontakt, i która będzie potrafiła w sposób konstruktywny udzielać ci wsparcia.

4. Jak świadomie korzystać z mentoringu?

Świadome korzystanie z mentoringu polega na aktywnym uczestnictwie w procesie, stawianiu jasnych celów i odpowiedzialnym podejściu do relacji z mentorem/mentorką. Oto kilka kluczowych zasad, które pomogą Ci maksymalnie wykorzystać korzyści z mentoringu:

  • Wyznacz cele – Zanim rozpoczniesz współpracę z mentorem, warto ustalić konkretne cele. Mogą to być zarówno krótkoterminowe, jak i długoterminowe zamierzenia. Jasne cele ułatwią monitorowanie postępów i zapewnią, że obie strony będą wiedziały, na czym się skupić. Jeśli zaś czujesz, że wsparcie mentorskie jest Ci potrzebne, ale masz problem z wyrażeniem swoich celów, zrób to wspólnie z mentorką.
  • Bądź otwarta/y na feedback – Mentoring to proces, w którym nie tylko otrzymujesz wsparcie, ale także konstruktywną krytykę. Kluczowe jest, aby być otwartym na sugestie i gotowym do pracy nad sobą.
  • Zadawaj pytania – Im więcej pytań zadasz, tym więcej się nauczysz. Mentoring to idealna okazja do zdobywania wiedzy, dlatego warto aktywnie uczestniczyć w rozmowach i zadawać pytania dotyczące nie tylko technicznych aspektów, ale także ścieżki kariery czy zarządzania wyzwaniami. Traktuj mentoring jak spotkania ze starszą siostrą lub bratem – wiedzą więcej, ale nie są ani nauczycielami, ani rodzicami, którzy potencjalnie mogliby Cię nie zrozumieć.
  • Dbanie o relację – Mentoring to relacja, która opiera się na wzajemnym szacunku i zaufaniu. Ważne jest, aby regularnie komunikować się z mentorem/mentorką i doceniać ich wkład w Twój rozwój. “Gra w otwarte karty” na pewno wesprze relacje. Czas jest cennym zasobem, dlatego wchodząc w relację mentee-mentorka miej pewność, że masz przestrzeń na spotkania. Jeśli nie możesz dotrzeć na sesję – informuj z wyprzedzeniem. Świadoma i szczera postawa buduje, a unikanie rujnuje.

5. Statystyki i przykłady sukcesów mentoringu

Badania przeprowadzone przez Harvard Business Review pokazują, że osoby biorące udział w programach mentoringowych mają o 23% większe szanse na uzyskanie podwyżki lub awansu w pracy niż ich koledzy i koleżanki bez wsparcia mentora. Co więcej, organizacje, które wprowadziły formalne programy mentoringowe, odnotowały wzrost satysfakcji pracowników o 32%.

W Polsce inicjatywy, takie jak Mentoring & Networking Academy for Women czy Program Mentoringowy TOP Women in Tech, zyskują na popularności i pomagają coraz większej liczbie osób rozwijać swoje kariery w różnych branżach, w tym w IT. Sukcesy tych programów pokazują, jak ogromny wpływ może mieć świadomie prowadzony mentoring.

Mentoring to potężne narzędzie wspierające rozwój zawodowy i osobisty, ale klucz do jego skuteczności tkwi w świadomym podejściu. Wybór odpowiedniego mentora/mentorki, wyznaczenie konkretnych celów oraz otwartość na feedback to elementy, które mogą znacznie zwiększyć efektywność tego procesu. Statystyki pokazują, że mentoring znacząco wpływa na rozwój kariery, co czyni go jednym z najważniejszych narzędzi w dzisiejszym środowisku zawodowym.

Źródła:

  1. „The Role of Mentoring in Career Development.” Harvard Business Review (2021).
  2. Association for Talent Development Report on Mentoring Programs (2020).
  3. „Mentoring & Networking Academy for Women.” Top Women in Tech (2022).