Na całym świecie obserwuje się znaczący problem związany z porzucaniem przedmiotów ścisłych przez dziewczynki, zwłaszcza w okresie szkoły średniej. Choć STEM (nauka, technologia, inżynieria, matematyka) jest branżą przyszłości, wciąż widzimy niski udział kobiet w tych dziedzinach. Przyjrzyjmy się, dlaczego tak się dzieje i jakie statystyki wskazują na skalę tego zjawiska.
Wczesne zainteresowanie a utrata zapału w starszych klasach
Badania pokazują, że dziewczynki często przejawiają zainteresowanie przedmiotami ścisłymi na wczesnym etapie edukacji. Na przykład raport UNESCO ujawnia, że do klasy piątej około 70% dziewczynek wykazuje chęć nauki matematyki i nauk przyrodniczych. Z biegiem czasu jednak, liczby te drastycznie spadają – według danych Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), w szkołach średnich już tylko około 30% dziewcząt kontynuuje naukę w przedmiotach STEM.
Stereotypy i brak wsparcia
Jedną z głównych przyczyn rezygnacji z przedmiotów ścisłych przez dziewczynki jest wpływ społecznych stereotypów. W badaniu przeprowadzonym przez Microsoft w 2018 roku wykazano, że dziewczęta zaczynają tracić zainteresowanie przedmiotami STEM w wieku 11-15 lat, gdy narastają stereotypy związane z tymi dziedzinami jako „męskimi”. Raport ten pokazał także, że dziewczynki z krajów, gdzie programy edukacyjne i społeczeństwo wspierają równość płci w STEM, są bardziej skłonne pozostać przy przedmiotach ścisłych.
Nierówność w nauczycielskim feedbacku
Różnice w ocenie i podejściu nauczycieli mogą także wpływać na decyzje dziewczynek. Według raportu OECD z 2019 roku, nauczyciele często nieświadomie zachęcają chłopców do podejmowania wyzwań w przedmiotach ścisłych i technicznych, podczas gdy dziewczynki otrzymują wsparcie w bardziej „tradycyjnych” obszarach. To ma istotny wpływ na samoocenę dziewcząt, które mogą zacząć myśleć, że nie mają predyspozycji do przedmiotów ścisłych, mimo posiadanych umiejętności.
Brak kobiecych wzorców
Brak kobiet w rolach naukowych i technologicznych również może być czynnikiem odstraszającym dziewczęta od kontynuacji nauki w STEM. Według raportu „The State of Girls and Women in STEM” przygotowanego przez National Girls Collaborative Project, około 29% dziewcząt wskazuje, że nie widzi wystarczającej liczby kobiet pracujących w tych dziedzinach, co może wpływać na ich zainteresowanie naukami ścisłymi i technologią.
Jakie kroki można podjąć?
- Wprowadzenie wczesnych programów mentoringowych – Zachęcanie do wzorowania się na kobietach osiągających sukcesy w STEM, np. poprzez spotkania z kobietami ze świata nauki i technologii.
- Szkolenia dla nauczycieli – Warto zwrócić uwagę na świadomość nauczycieli na temat stereotypów i równouprawnienia, aby unikać podświadomych uprzedzeń.
- Wspieranie zainteresowań dziewcząt – Rodzice i opiekunowie mogą odegrać istotną rolę w motywowaniu dziewczynek do kontynuowania edukacji w STEM, poprzez wsparcie emocjonalne i zachęty.
Porzucanie przedmiotów ścisłych przez dziewczynki jest poważnym problemem, którego przyczyny są złożone, ale także możliwe do przezwyciężenia. Wspólne działania rodziców, nauczycieli i całej społeczności mogą pomóc dziewczętom czuć się pewniej w świecie STEM, wzmacniając ich potencjał i rozwijając pasję do nauki.
Źródła:
- UNESCO, Cracking the Code: Girls’ and Women’s Education in STEM, 2017.
- Microsoft, Why Do Girls Lose Interest in STEM?, 2018.
- OECD, The ABC of Gender Equality in Education: Aptitude, Behaviour, Confidence, 2019.
- National Girls Collaborative Project, The State of Girls and Women in STEM, 2021.