Syndrom oszusta to zjawisko, które dotyka wielu osób, głównie kobiet. A zwłaszcza w branżach technologicznych, gdzie wciąż jesteśmy niedostatecznie reprezentowane. Pojawia się uczucie, że nasze osiągnięcia są dziełem przypadku, a nie efektem umiejętności czy ciężkiej pracy. Choć odczucie to jest powszechne, warto pamiętać, że można je przezwyciężyć i zacząć wierzyć w siebie.

Co to jest syndrom oszusta?

Syndrom oszusta (ang. impostor syndrome) to stan, w którym mimo osiągnięć, sukcesów i pochwał, czujemy, że nie zasługujemy na uznanie. Obawy, że „w końcu ktoś odkryje, że nie jesteśmy wystarczająco dobre”, są częste u osób z tym syndromem. Wiele kobiet w technologii, jak i w innych dziedzinach nauki, odczuwa te wątpliwości, zwłaszcza w męsko dominowanych branżach.

Dlaczego dotyka to tak wielu kobiet?

Badania pokazują, że kobiety częściej zmagają się z syndromem oszusta, ponieważ od najmłodszych lat są narażone na większą krytykę, a ich sukcesy są często mniej doceniane. W świecie technologii, gdzie mężczyźni wciąż przeważają, kobiety mogą czuć presję, aby udowodnić swoją wartość na każdym kroku. To z kolei prowadzi do nieustannego podważania swoich umiejętności.I choć znamy mnóstwo mężczyzn wspierających kobiety powiedzmy wprost – są w mniejszości.

Jak przezwyciężyć syndrom oszusta?

1. Rozpoznaj problem
Pierwszym krokiem jest zrozumienie, że syndrom oszusta to wewnętrzny krytyk, który nie odzwierciedla rzeczywistości. Gdy czujesz, że twoje sukcesy są dziełem przypadku, zastanów się nad faktami – jakie konkretne umiejętności pomogły ci osiągnąć ten cel?

2. Zwróć uwagę na swoje osiągnięcia
Stwórz listę swoich osiągnięć, nawet tych małych. Często nie doceniamy drobnych kroków, które prowadzą do większych sukcesów. Regularne przeglądanie listy pomoże ci wzmocnić wiarę w siebie.

3. Zaufaj mentorce
Posiadanie mentorki, która przeszła podobną drogę, może być pomocne w walce z syndromem oszusta. Dzieląc się doświadczeniami i strategiami radzenia sobie z wątpliwościami, możesz nauczyć się, jak budować pewność siebie.

4. Zrozum, że porażki są częścią procesu
Każdy, nawet najbardziej doświadczony specjalista, popełnia błędy. Kluczem do sukcesu nie jest unikanie porażek, ale nauka na ich podstawie. Zamiast traktować porażkę jako dowód swojej niekompetencji, postrzegaj ją jako krok na drodze do rozwoju.

5. Ćwicz pozytywny dialog wewnętrzny
Zamiast poddawać się negatywnym myślom, zacznij zmieniać swój wewnętrzny monolog. Zamiast myśleć „Nie jestem wystarczająco dobra”, powiedz sobie: „Uczę się i rozwijam, a moje sukcesy są dowodem moich umiejętności.”

Syndrom oszusta to wyzwanie, z którym zmaga się wiele kobiet, ale można go pokonać, zmieniając sposób myślenia o sobie i swoich osiągnięciach. Uznanie, że twoje sukcesy są efektem twojej pracy, a nie przypadku, to klucz do budowania pewności siebie i dalszego rozwoju zawodowego.

P.S. Jeżeli zmagasz się syndromem oszusta na większą skalę, masz problemy z samoocenę, czujesz się przygnębiona – zasięgnij porady specjalisty. W Twoim przypadku zaprezentowane porady mogą być nieadekwatne do Twoich potrzeb.

Źródła:
  • Clance, P. R., & Imes, S. A. (1978). The Impostor Phenomenon in High Achieving Women: Dynamics and Therapeutic Intervention. Psychotherapy: Theory, Research & Practice.
  • Cuddy, A. (2015). Presence: Bringing Your Boldest Self to Your Biggest Challenges.